ژلاتین |Gelatin

ژلاتین |Gelatin

ژلاتین |Gelatin یک پروتئین طبیعی است که از تجزیه کنترل‌شده کلاژن، اصلی‌ترین پروتئین ساختاری موجود در پوست، استخوان‌ها و بافت‌های پیوندی حیوانات (معمولاً گاو و خوک) به دست می‌آید. این ماده به صورت پودر یا ورقه‌های شفاف و بی‌رنگ تولید می‌شود و در آب گرم به خوبی حل شده و پس از سرد شدن، یک ساختار ژل‌مانند انعطاف‌پذیر تشکیل می‌دهد.

خواص فیزیکی:

• ظاهر: ژلاتین به صورت پودر یا ورقه‌های شفاف، بی‌رنگ یا زرد کمرنگ تولید می‌شود.

• حلالیت: در آب گرم به خوبی حل می‌شود اما در آب سرد نامحلول است.

• نقطه ذوب: ژلاتین به طور دقیق نقطه ذوب مشخصی ندارد ولی در دمای حدود 35 تا 40 درجه سانتی‌گراد شروع به نرم شدن و ژل‌شدن می‌کند.

• خواص ژل‌دهی: پس از حل شدن در آب گرم و سرد شدن، ژلاتین یک ساختار ژل‌مانند سه‌بعدی با قوام مناسب و انعطاف‌پذیر ایجاد می‌کند.

• چگالی: چگالی ژلاتین خشک معمولاً بین 1.3 تا 1.4 گرم بر سانتی‌متر مکعب است.

• رطوبت: ژلاتین دارای قابلیت جذب و نگهداری رطوبت بالایی است که به حفظ طراوت و نرمی محصولات کمک می‌کند.

• ساختار مولکولی: دارای ساختار پلی‌پپتیدی بلند است که منجر به ایجاد خاصیت ویسکوالاستیک می‌شود.

• قابلیت تشکیل فیلم: ژلاتین قادر است فیلم‌های نازک، شفاف و قابل انعطاف تشکیل دهد که در بسته‌بندی‌های غذایی و محصولات آرایشی به کار می‌رود.

خواص شیمیایی:

• ساختار شیمیایی ژلاتین دارای گروه‌های عاملی آمید (-CONH-) و گروه‌های عاملی قطبی مانند گروه‌های آمین (-NH2) و کربوکسیل (-COOH) است که باعث قابلیت واکنش‌پذیری آن می‌شود.

• ژلاتین در محیط‌های اسیدی و بازی پایدار است اما در pH بسیار پایین یا بسیار بالا ممکن است دچار هیدرولیز و تجزیه شود.

• این ماده قابلیت تشکیل پیوندهای هیدروژنی قوی بین زنجیره‌های پروتئینی خود و با مولکول‌های آب را دارد که دلیل اصلی خواص ژل‌دهی و جذب آب آن است.

• ژلاتین قابلیت واکنش با عوامل کراس‌لینک‌کننده (مانند فرمالدئید یا گلوترآلدئید) را دارد که باعث افزایش پایداری مکانیکی و حرارتی ژل‌های آن می‌شود.

• این پروتئین به دلیل دارا بودن گروه‌های فعال شیمیایی، می‌تواند با مواد مختلف از جمله رنگ‌ها، داروها و سایر ترکیبات آلی واکنش داده و به عنوان حامل یا تثبیت‌کننده عمل کند.

• ژلاتین در شرایط حرارتی بالا و یا تماس طولانی مدت با آنزیم‌های پروتئولیتیک ممکن است دچار تجزیه و کاهش وزن مولکولی شود.

• در محلول‌های آبی، ژلاتین به صورت مولکول‌های باز (coil) یا ساختار مارپیچی (helix) وجود دارد که بسته به دما و شرایط محیطی تغییر می‌کند.

کاربردها:

• صنعت غذایی: به عنوان عامل ژل‌دهی و تثبیت‌کننده در تولید محصولات متنوعی مانند ژله‌ها، دسرها، شیرینی‌ها، مارشمالو، بستنی و محصولات گوشتی به کار می‌رود.

• صنعت دارویی: استفاده از ژلاتین در ساخت کپسول‌های دارویی نرم و سخت، قرص‌های جویدنی و مواد حامل دارو به دلیل قابلیت زیست‌سازگاری و حل شدن در دستگاه گوارش بسیار رایج است.

• صنعت آرایشی و بهداشتی: به عنوان ماده نگهدارنده رطوبت، تثبیت‌کننده و تشکیل‌دهنده فیلم در محصولات مراقبت از پوست، ماسک‌های صورت و کرم‌ها کاربرد دارد.

• عکاسی و فیلمسازی: در فرآیند تولید فیلم‌های عکاسی و کاغذهای حساس به نور، ژلاتین به عنوان لایه‌ای حساس به نور و تثبیت‌کننده استفاده می‌شود.

• صنعت بسته‌بندی: به دلیل قابلیت فیلم‌سازی، ژلاتین در تولید فیلم‌های نازک زیست‌تجزیه‌پذیر برای بسته‌بندی مواد غذایی کاربرد دارد.

• علوم زیستی و بیوتکنولوژی: استفاده در تهیه محیط‌های کشت سلولی، تولید ایمپلنت‌ها و در مهندسی بافت به عنوان داربست زیستی.

• سایر کاربردها: در صنایع چسب‌سازی، تولید مواد کلوئیدی و به عنوان عامل کف‌کننده در برخی نوشیدنی‌ها نیز به کار می‌رود.

جهت مشاهده مواد شیمیایی بیشتر به سایت مال کالا مراجعه نمایید.