تریپان آبی |Trypan blue

تریپان آبی |Trypan blue

تریبان آبی |Trypan blue یک رنگ آلی از خانواده رنگ‌های آزو (Azo dyes) است که به‌طور گسترده در علوم زیستی، پزشکی و تحقیقات سلولی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده بیشتر به عنوان نشانگر زنده‌مانی سلول‌ها (vital stain) شناخته می‌شود و برای تشخیص سلول‌های زنده از سلول‌های مرده به کار می‌رود.

خواص فیزیکی

1. شکل ظاهری:

• تریپان آبی به صورت پودر جامد یا محلول آبی در می‌آید. پودر آن آبی تیره یا بنفش متمایل به آبی است، و در محلول آبی رنگی آبی ایجاد می‌کند.

2. رنگ:

• در فرم جامد، تریپان آبی آبی تیره است.

• هنگامی که در آب حل می‌شود، محلول آن رنگ آبی به خود می‌گیرد. این رنگ به دلیل خاصیت جذب نور توسط مولکول‌های رنگ است.

3. حلالیت:

• حلالیت در آب: تریپان آبی در آب به‌خوبی حل می‌شود و محلول آبی رنگی تولید می‌کند. این خاصیت باعث می‌شود که از آن به‌عنوان یک نشانگر در محیط‌های آبی مانند کشت سلولی و آزمایش‌های میکروبیولوژی استفاده شود.

• حلالیت در حلال‌های آلی: تریپان آبی در حلال‌های آلی مانند اتانول و متانول نیز حل می‌شود، اما نسبت به آب حلالیت کمتری دارد.

4. نقطه ذوب:

• تریپان آبی معمولاً نقطه ذوب مشخصی ندارد، زیرا معمولاً به صورت محلول در آب یا حلال‌های آلی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

5. نقطه جوش:

• چون تریپان آبی معمولاً در دمای اتاق به‌صورت محلول استفاده می‌شود، نقطه جوش خاصی برای آن ذکر نمی‌شود. با این حال، محلول‌های آبی آن تحت دماهای بالا ممکن است تغییراتی در خواص فیزیکی نشان دهند.

6. pH محلول:

• محلول‌های تریپان آبی معمولاً دارای pH بین 7 تا 9 هستند که به‌طور معمول در شرایط خنثی یا کمی قلیایی باقی می‌مانند.

خواص شیمیایی

1. ساختار شیمیایی:

• تریپان آبی یک رنگ آزو است که از دو گروه آزو (–N=N–) تشکیل شده و به آن اجازه می‌دهد با جذب نور در طیف مرئی رنگ آبی را ایجاد کند. ساختار شیمیایی آن شامل دو گروه سولفونات (-SO₃Na) و آمینو (-NH₂) است که باعث حل شدن آن در آب و خاصیت واکنش‌پذیری بالای آن می‌شود.

2. واکنش با سلول‌ها:

• تریپان آبی به عنوان یک رنگ زنده‌مان (vital stain) شناخته می‌شود که در سلول‌های مرده نفوذ می‌کند، اما سلول‌های زنده را ترک می‌کند. این واکنش شیمیایی به دلیل نفوذ پذیری غشا و استفاده از آسیب غشای سلولی برای جذب رنگ در سلول‌های مرده است.

• در سلول‌های سالم، غشای سلولی قادر است از نفوذ تریپان آبی جلوگیری کند. اما در سلول‌های مرده یا آسیب‌دیده که غشای آن‌ها آسیب دیده است، این رنگ به داخل سلول نفوذ می‌کند و موجب رنگ‌پذیری آن می‌شود.

3. واکنش با مواد دیگر:

• واکنش با فلزات: تریپان آبی می‌تواند با فلزات خاصی مانند آهن یا آلومینیوم واکنش دهد و پیچیده‌هایی با این فلزات تشکیل دهد. این ویژگی ممکن است در شرایط آزمایشگاهی یا در اثر تماس با برخی مواد خاص مشاهده شود.

• واکنش با الکل‌ها: تریپان آبی به‌طور معمول در محلول‌های آبی یا متانول رقیق شده برای استفاده آزمایشگاهی استفاده می‌شود. ترکیب تریپان آبی با الکل‌ها می‌تواند سبب تغییر در ویژگی‌های رنگی آن شود.

4. پایداری شیمیایی:

• تریپان آبی در شرایط نرمال آزمایشگاهی پایداری شیمیایی خوبی دارد. این ماده به‌ویژه در شرایط اسیدی یا قلیایی پایدار است و دچار تخریب شیمیایی نمی‌شود.

• با این حال، قرار گرفتن در معرض نور شدید یا دماهای بسیار بالا ممکن است به تدریج باعث کاهش شدت رنگ و پایداری آن شود.

کاربردها

1. تعیین زنده‌مانی سلول‌ها (Cell Viability Test

2. در تحقیقات سم‌شناسی (Toxicity Testing)

3. در مطالعات تکثیر سلول‌ها (Cell Proliferation Studies)

4. در آزمایش‌های میکروبیولوژی

5. در بررسی‌های آسیب‌شناسی (Histopathology)

جهت مشاهده مواد شیمیایی بیشتر به سایت مال کالا مراجعه نمایید.