تریس هیدروکسی متیل آمینو متان |Tris(hydroxymethyl)aminomethane

تریس هیدروکسی متیل آمینو متان |Tris(hydroxymethyl)aminomethane

تریس هیدروکسی متیل آمینو متان |Tris(hydroxymethyl)aminomethane که به اختصار تریس یا تریس بافر نامیده می‌شود، یک ترکیب آلی آلیفاتیک و آمینویی است که به طور گسترده در علوم زیستی و شیمی به عنوان یک بافر استفاده می‌شود.

این ماده یک ترکیب آلی با فرمول شیمیایی C₄H₁₁NO₃ است که شامل یک گروه آمینو (–NH₂) متصل به یک کربن مرکزی است که این کربن همچنین به سه گروه هیدروکسی‌متیل (–CH₂OH) متصل است. این ساختار باعث می‌شود تریس دارای خاصیت بازی ضعیف و قابلیت بافری قوی در محدوده pH نزدیک به خنثی باشد.

خواص فیزیکی تریس هیدروکسی‌متیل‌آمینو متان

تریس هیدروکسی‌متیل‌آمینو متان، که به اختصار «تریس» یا در برخی متون علمی TRIS نیز نامیده می‌شود، به صورت جامدی بلوری، سفید رنگ و بی‌بو ظاهر می‌شود. این ترکیب از نظر فیزیکی دارای ویژگی‌هایی است که آن را برای استفاده در محلول‌های بافری و کاربردهای زیستی بسیار مناسب می‌سازد.

تریس دارای جرم مولکولی برابر با ۱۲۱٫۱۴ گرم بر مول است و در دمای اتاق، پایدار و غیر فرار است. نقطه ذوب آن حدود ۱۶۸ تا ۱۷۲ درجه سانتی‌گراد می‌باشد، اما در این بازه حرارتی معمولاً پیش از ذوب شدن، دچار تجزیه می‌شود.

این ترکیب به خوبی در آب حل می‌شود و محلول آبی آن شفاف و بی‌رنگ است. محلول تریس در آب دارای ویژگی بافری قابل توجهی در محدوده pH بین ۷ تا ۹ است. تریس همچنین در متانول محلول است ولی در اغلب حلال‌های آلی غیرقطبی، مانند اتر یا کلروفرم، نامحلول است.

از نظر چگالی، تریس چگالی‌ای در حدود ۱٫۳ گرم بر سانتی‌متر مکعب در حالت جامد دارد.

خواص شیمیایی تریس هیدروکسی‌متیل‌آمینو متان

۱. خاصیت بافری (Buffering Capacity):

مهم‌ترین ویژگی شیمیایی تریس، توانایی آن در پایداری pH محلول است. این ترکیب دارای یک pKa در حدود ۸٫۱ در دمای ۲۵ درجه سانتی‌گراد است که آن را برای تنظیم pH در بازه ۷ تا ۹ مناسب می‌سازد. این ویژگی، کاربرد تریس را در بسیاری از فرآیندهای بیوشیمیایی (مانند فعالیت آنزیم‌ها، واکنش‌های PCR، و الکتروفورز) تضمین می‌کند.

۲. واکنش‌پذیری بازی (Basic Reactivity):

تریس یک باز آلی ضعیف محسوب می‌شود. گروه آمینی موجود در ساختار آن می‌تواند پروتون بگیرد و به صورت کاتیون پروتونه در محلول‌های آبی ظاهر شود. در نتیجه، تریس می‌تواند در محیط‌های اسیدی به‌عنوان یک پذیرنده پروتون عمل کرده و pH را به سمت خنثی میل دهد.

۳. پایداری شیمیایی بالا:

تریس در شرایط دمایی و pH متداول، بسیار پایدار است و با بسیاری از مواد شیمیایی واکنش نمی‌دهد. این پایداری، آن را به یک انتخاب مناسب برای محیط‌های بیولوژیکی حساس تبدیل کرده است.

۴. تداخل شیمیایی محدود:

برخلاف بسیاری از ترکیبات بافری دیگر، تریس با اغلب یون‌های فلزی و ترکیبات آلی تداخلی ایجاد نمی‌کند. این ویژگی باعث می‌شود بتوان از آن در واکنش‌های آنزیمی، تهیه محلول‌های پروتئینی و مطالعات ساختار زیست‌مولکول‌ها استفاده کرد، بدون آنکه نتایج دچار خطا شوند.

۵. توانایی واکنش با عوامل شیمیایی خاص:

با وجود پایداری عمومی، تریس ممکن است در حضور برخی مواد شیمیایی قوی (مانند عوامل آلکیله‌کننده یا اکسیدکننده‌های شدید) وارد واکنش شود، اگرچه چنین واکنش‌هایی در کاربردهای معمول آزمایشگاهی نادر هستند.

کاربردها:

۱. بافر در آزمایشگاه‌های زیستی و بیوشیمیایی

۲. استفاده در فرایندهای مولکولی و زیست‌شناسی مولکولی

۳. تنظیم pH در صنایع دارویی و بیوتکنولوژی

۴. کاربرد در صنایع شیمیایی و فرمولاسیون‌ها

۵. استفاده در تحقیقات پزشکی و دارویی

جهت مشاهده مواد شیمیایی بیشتر به سایت مال کالا مراجعه نمایید.