سدیم استات |Sodium acetate

سدیم استات |Sodium acetate

سدیم استات |Sodium acetate یک ترکیب شیمیایی با فرمول مولکولی CH₃COONa است که از واکنش اسید استیک (CH₃COOH) با بازهایی مانند هیدروکسید سدیم (NaOH) یا بی‌کربنات سدیم (NaHCO₃) حاصل می‌شود. این ماده یکی از نمک‌های اسیدی پرکاربرد است که به‌صورت پودری سفیدرنگ یا بلورهای بی‌رنگ در دسترس قرار دارد و به‌خوبی در آب حل می‌شود.

خواص فیزیکی

• فرمول شیمیایی: CH₃COONa

• جرم مولی: 82.03 گرم بر مول (برای سدیم استات بی‌آب)

• شکل ظاهری: پودر سفید یا بلورهای بی‌رنگ

• بو: بی‌بو یا با بوی ملایم سرکه (در نوع آبدار)

• نقطه ذوب: حدود 324 درجه سانتی‌گراد (در نوع بی‌آب)

• نقطه جوش: این ترکیب پیش از رسیدن به نقطه جوش، تجزیه می‌شود.

• دمای تبلور: حدود 54 درجه سانتی‌گراد (برای سدیم استات تری‌هیدرات)

• دانسیته (چگالی): 1.52 گرم بر سانتی‌متر مکعب (برای بی‌آب) و 1.45 گرم بر سانتی‌متر مکعب (برای تری‌هیدرات)

• حلالیت در آب: به‌راحتی در آب حل می‌شود؛ 76 گرم در 100 میلی‌لیتر آب در دمای صفر درجه سانتی‌گراد

• pH محلول آبی: محلول 1 مولار آن دارای pH حدود 8 تا 9 است (ماهیت بازی ضعیف دارد)

• ظاهر بلور: بلورهای منشوری یا سوزنی‌شکل (در نوع آبدار)

خواص شیمیایی

• نوع ترکیب: یک نمک اسیدی حاصل از خنثی‌سازی اسید استیک با بازهای قوی مانند سدیم هیدروکسید

• ماهیت شیمیایی: باز ضعیف – در محلول‌های آبی، به‌دلیل تشکیل تعادل با اسید استیک، خاصیت بازی از خود نشان می‌دهد.

• رفتار در محلول آبی: در آب یونیزه می‌شود و به یون‌های CH₃COO⁻ (یون استات) و Na⁺ (یون سدیم) تفکیک می‌گردد.

• pH محلول: محلول آبی آن دارای pH بازی است (معمولاً بین 8 تا 9)

• توانایی بافری: در ترکیب با اسید استیک، یک سیستم بافری مؤثر ایجاد می‌کند که در برابر تغییرات pH مقاوم است.

• پایداری شیمیایی: در دمای معمولی پایدار است؛ اما در دماهای بالا تجزیه می‌شود.

• واکنش‌پذیری:

  • با اسیدهای قوی واکنش می‌دهد و دوباره به اسید استیک تبدیل می‌شود.

  • در واکنش با ترکیبات فلزی خاص می‌تواند کمپلکس‌هایی تشکیل دهد.

• قابلیت تجزیه حرارتی: هنگام حرارت دادن بیش از حد، ممکن است تجزیه شده و ترکیباتی مانند سدیم کربنات و استون تولید کند.

• بی‌خطر بودن نسبی: واکنش‌های آن معمولاً ملایم هستند و خطر انفجار یا واکنش شدید ندارد.

کاربردها

• در صنایع غذایی:
  سدیم استات به عنوان یک تنظیم‌کننده pH، نگهدارنده و طعم‌دهنده غذایی با شماره مجوز E262 در محصولات مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ترکیب به حفظ طعم و افزایش ماندگاری غذا کمک می‌کند و در محصولات گوشتی، نان و سس‌ها کاربرد دارد.

• در صنایع نساجی:
  از سدیم استات به عنوان تثبیت‌کننده رنگ در فرایند رنگرزی پارچه‌ها استفاده می‌شود. این ماده به بهبود کیفیت رنگ و افزایش یکنواختی رنگ‌آمیزی کمک می‌کند.

• در پزشکی و داروسازی:
  سدیم استات به عنوان بافر در محلول‌های دارویی و آزمایشگاهی کاربرد دارد. همچنین در برخی محلول‌های تزریقی برای تنظیم اسیدیته و حفظ تعادل الکترولیتی بدن به کار می‌رود.

• در بسته‌های گرمایشی و سردکننده:
  سدیم استات تری‌هیدرات به دلیل خاصیت کریستالیزاسیون بازتابنده گرما، در بسته‌های حرارتی (heat packs) استفاده می‌شود. هنگام تبلور، گرمای نهان آزاد می‌کند که برای گرم نگه داشتن دست‌ها و درمان دردهای عضلانی به کار می‌رود.

• در آزمایشگاه‌ها:
  به عنوان بافر در محلول‌های بیوشیمیایی و آزمایشگاهی جهت حفظ pH و فراهم کردن شرایط مناسب برای واکنش‌های آنزیمی و شیمیایی کاربرد دارد.

• در صنعت چرم‌سازی:
  برای تنظیم pH و بهبود کیفیت فرآیند دباغی چرم استفاده می‌شود.

• در تولید مواد شیمیایی:
  به عنوان ماده اولیه یا کاتالیزور در سنتز ترکیبات مختلف شیمیایی کاربرد دارد.

جهت مشاهده مواد شیمیایی بیشتر به سایت مال کالا مراجعه نمایید.