پروپیلن گلایکول |Propylene glycol

پروپیلن گلایکول |Propylene glycol

پروپیلن گلایکول |Propylene glycol یک ترکیب آلی از گروه دی‌الکل‌ها است که دارای فرمول شیمیایی C₃H₈O₂ می‌باشد. این ماده به صورت مایع بی‌رنگ، بی‌بو و با طعمی نسبتا شیرین شناخته می‌شود. پروپیلن گلایکول به دلیل حلالیت بالا در آب و بسیاری از حلال‌های آلی، پایداری شیمیایی خوب و سمیت پایین، در صنایع مختلف کاربرد گسترده‌ای دارد.

این ماده عمدتاً به عنوان حلال، مرطوب‌کننده و حامل در فرمولاسیون‌های دارویی، آرایشی و غذایی به کار می‌رود و همچنین در سیستم‌های انتقال حرارت، ضد یخ‌ها و محصولات صنعتی نقش مهمی ایفا می‌کند. پروپیلن گلایکول از طریق فرآیند هیدراتاسیون پروپیلن اکسید تولید می‌شود و از نظر ایمنی در مقادیر مجاز مصرف شده، به عنوان ماده‌ای غیرسمی و غیرآلرژن شناخته می‌شود.

خواص فیزیکی پروپیلن گلایکول (Propylene Glycol):

1. شکل ظاهری:
   مایع شفاف، بی‌رنگ و بی‌بو با طعمی اندکی شیرین.

2. فرمول شیمیایی:
   C₃H₈O₂ یا به صورت ساختاری: CH₃–CHOH–CH₂OH

3. جرم مولی:
   76.09 گرم بر مول

4. چگالی:
   حدود 1.036 گرم بر سانتی‌متر مکعب در دمای 20 درجه سانتی‌گراد.

5. نقطه ذوب:
   حدود −59 درجه سانتی‌گراد

6. نقطه جوش:
   حدود 188.2 درجه سانتی‌گراد

7. حلالیت:

   • در آب: کاملاً محلول است (در هر نسبتی).

   • در الکل‌ها، استون و اکثر حلال‌های آلی: به خوبی محلول است.

   • در روغن‌های معدنی: نامحلول یا کم‌محلول است.

8. ویسکوزیته (گران‌روی):
   دارای ویسکوزیته نسبتاً بالا در دمای اتاق، که آن را برای کاربردهای مرطوب‌کننده و تثبیت‌کننده مناسب می‌سازد.

9. فشار بخار:
   پایین است، که نشان‌دهنده تبخیر کند آن در دمای محیط می‌باشد.

10. قابلیت جذب رطوبت:
    پروپیلن گلایکول یک ماده هیدروسکوپیک است، یعنی رطوبت هوا را جذب می‌کند.

خواص شیمیایی پروپیلن گلایکول (Propylene Glycol):

• ساختار مولکولی:
  پروپیلن گلایکول یک دی‌الکل با دو گروه هیدروکسیل (-OH) است که ساختاری شامل یک گروه هیدروکسیل متصل به کربن دوم و یک گروه هیدروکسیل دیگر متصل به کربن سوم دارد. این ساختار موجب خاصیت قطبی و حلالیت بالای آن در آب و بسیاری از حلال‌های آلی می‌شود.

• حلالیت و واکنش‌پذیری:
  پروپیلن گلایکول به دلیل داشتن دو گروه هیدروکسیل، در واکنش‌های اترسازی، استری شدن و واکنش با ایزوسیانات‌ها شرکت می‌کند. همچنین می‌تواند به عنوان حلال در واکنش‌های شیمیایی مختلف استفاده شود.

• پایداری شیمیایی:
  این ماده در شرایط عادی پایدار است، ولی در دماهای بالا و در حضور کاتالیزورها ممکن است تجزیه شود. همچنین در محیط‌های قلیایی یا اسیدی قوی ممکن است واکنش‌هایی مانند هیدرولیز یا اکسیداسیون انجام دهد.

• واکنش با اکسیدکننده‌ها:
  پروپیلن گلایکول می‌تواند تحت شرایط خاص و در حضور اکسیدکننده‌های قوی اکسید شود و محصولات جانبی مانند اسید لاکتیک، استالدئید یا اسید استیک تولید کند.

• رفتار در واکنش‌های الکلی:
  با توجه به دو گروه هیدروکسیل، می‌تواند در واکنش‌های جانشینی، اکسیداسیون و استری شدن شرکت کند.

• خاصیت ضدیخ:
  پروپیلن گلایکول می‌تواند نقطه انجماد محلول‌های آبی را کاهش دهد، که این ویژگی در کاربردهای ضدیخ و انتقال حرارت اهمیت دارد.

کاربردهای پروپیلن گلایکول (Propylene Glycol):

1. صنایع دارویی:
   پروپیلن گلایکول به عنوان یک حامل (سولونت) و حلال در تولید داروهای خوراکی، تزریقی و موضعی به کار می‌رود. همچنین به عنوان ماده مرطوب‌کننده و تثبیت‌کننده در فرمولاسیون دارویی استفاده می‌شود.

2. صنایع آرایشی و بهداشتی:
   این ماده در محصولات آرایشی و بهداشتی نظیر کرم‌ها، لوسیون‌ها، شامپوها، خمیر دندان‌ها و دئودورانت‌ها به عنوان مرطوب‌کننده، حلال و پایدارکننده فرمولاسیون مورد استفاده قرار می‌گیرد.

3. صنایع غذایی:
   پروپیلن گلایکول به عنوان افزودنی غذایی (E1520) به عنوان حامل طعم‌دهنده‌ها، حلال رنگ‌ها و نگهدارنده در محصولات غذایی و نوشیدنی‌ها کاربرد دارد و به دلیل ایمنی بالای آن، در محصولات غذایی مجاز است.

4. صنایع شیمیایی و صنعتی:
   پروپیلن گلایکول به عنوان ضدیخ و مایع انتقال حرارت در سیستم‌های تهویه مطبوع و سرمایشی استفاده می‌شود. همچنین در تولید رزین‌ها، پلاستیک‌ها و الیاف مصنوعی کاربرد دارد.

5. محصولات حیوانی و کشاورزی:
   در خوراک دام به عنوان حامل دارویی و مرطوب‌کننده مورد استفاده قرار می‌گیرد و در برخی از فرمولاسیون‌های سموم و کودها نیز کاربرد دارد.

6. صنایع دخانیات:
   پروپیلن گلایکول به عنوان ماده حامل رطوبت و حلال در تولید سیگارهای الکترونیکی و محصولات مشابه کاربرد دارد.

جهت مشاوره مواد شیمیایی بیشتر به سایت مال کالا مراجعه نمایید.