فرمالدهید |Formaldehyde

فرمالدهید |Formaldehyde

فرمالدهید |Formaldehyde با نام شیمیایی متانال، یک ترکیب آلی ساده از خانواده آلدئیدها با فرمول مولکولی CH₂O است. این ماده در شرایط عادی به‌صورت گازی بی‌رنگ و با بویی تند و نافذ حضور دارد. فرمالدهید به دلیل ویژگی‌های شیمیایی منحصر به‌فرد خود، در صنایع گوناگون از جمله تولید رزین‌ها، چسب‌ها، مواد ضدعفونی‌کننده، پارچه‌های ضدچروک، و نگهدارنده‌های بیولوژیکی کاربرد فراوان دارد.

خواص فیزیکی

• حالت فیزیکی: گاز بی‌رنگ در دمای و فشار استاندارد
• بو: تند، تیز و تحریک‌کننده
• جرم مولکولی: ۳۰.۰۳ گرم بر مول
• دمای ذوب: حدود -۹۲ درجه سلسیوس
• دمای جوش: حدود -۱۹.۵ درجه سلسیوس
• چگالی: در حالت گازی تقریباً ۱.۰۷ گرم بر لیتر (در دمای ۲۰ درجه سانتی‌گراد و فشار ۱ اتمسفر)
• حلالیت در آب: بسیار بالا؛ فرمالدهید در آب به‌صورت محلول آبی به نام فرمالین (معمولاً ۳۷٪ وزنی) وجود دارد که کاملاً مخلوط می‌شود
• فشار بخار: در دمای اتاق (۲۰ درجه سلسیوس) حدود ۳۰۰ میلی‌متر جیوه است، که نشان‌دهنده فراریت بالای این ماده می‌باشد
• رنگ: بی‌رنگ در حالت گازی و مایع
• ثبات حرارتی: در دمای بالا به سرعت تجزیه می‌شود و به گازهای ساده‌تر تبدیل می‌گردد.

خواص شیمیایی

• واکنش‌های اکسیداسیون و احیا:
  فرمالدهید به راحتی در حضور اکسیدکننده‌ها مانند اکسیژن یا پراکسید هیدروژن به اسید فرمیک (HCOOH) اکسیده می‌شود. همچنین، تحت شرایط احیاء می‌تواند به متانول تبدیل شود.

• واکنش‌های افزودنی:
  فرمالدهید می‌تواند با ترکیبات مختلف مانند آمین‌ها، فنل‌ها و اوره واکنش دهد و پلیمرها و رزین‌های مهمی مانند فنول-فرمالدهید و اوره-فرمالدهید را تشکیل دهد.

• واکنش پلیمریزاسیون:
  تحت شرایط خاص و در حضور کاتالیزورها، فرمالدهید می‌تواند پلیمریزه شده و پلیمرهای متراکمی ایجاد کند که در تولید پلاستیک‌ها و چسب‌ها کاربرد دارند.

• واکنش با آب (هیدراتاسیون):
  فرمالدهید در آب به شکل هیدراته‌ای به نام متانول دی‌هیدرات (HO–CH₂–OH) یا فرمالدئید هیدرات‌شده وجود دارد که یکی از اشکال پایدار آن است.

• واکنش با آمین‌ها:
  فرمالدهید با آمین‌ها واکنش داده و مشتقات ایمین (Schiff base) را تشکیل می‌دهد که در ساخت داروها و مواد شیمیایی کاربرد دارند.

• خاصیت بازی:
  به‌صورت خالص، فرمالدهید کمی اسیدی است و می‌تواند در واکنش‌های اسیدی و بازی شرکت کند و به‌عنوان عامل کربنیل‌دهنده عمل کند.

کاربردها

• صنایع تولید رزین‌ها و چسب‌ها:
   ماده اولیه مهم در تولید رزین‌های فنول-فرمالدهید، اوره-فرمالدهید و ملامین-فرمالدهید است که در ساخت چسب‌های صنعتی، تخته‌های فیبری (MDF)، نئوپان و تخته‌های سه‌لایی کاربرد گسترده دارد.

• صنایع چوب:
  به دلیل قابلیت اتصال و سخت‌کنندگی، در تولید محصولات چوبی ترکیبی مانند تخته فیبر و تخته چندلایه استفاده می‌شود.

• پزشکی و علوم زیستی:
  فرمالدهید به عنوان یک ماده نگهدارنده و ضدعفونی‌کننده قوی برای نمونه‌های زیستی، بافت‌ها و اجساد در آزمایشگاه‌ها و موزه‌های زیست‌شناسی کاربرد دارد.

• صنایع نساجی:
  برای تثبیت رنگ و تولید پارچه‌های ضدچروک و مقاوم به شستشو در فرآیندهای نساجی استفاده می‌شود.

• ضدعفونی و گندزدایی:
  در ترکیب با مواد دیگر به‌عنوان عامل ضدعفونی‌کننده و میکروب‌کش در محیط‌های بیمارستانی و صنعتی به‌کار می‌رود.

• تولید مواد شیمیایی:
   به عنوان ماده اولیه در سنتز ترکیبات آلی مختلف مانند اسید فرمیک، متانول، و مواد شیمیایی واسطه به‌کار می‌رود.

• کشاورزی:
  در تولید برخی از آفت‌کش‌ها و قارچ‌کش‌ها کاربرد دارد.

• صنایع غذایی:
  در گذشته به عنوان نگهدارنده به‌کار می‌رفت ولی به دلیل خطرات سلامتی استفاده از آن در مواد غذایی ممنوع است.

جهت مشاهده مواد شیمیایی بیشتر به سایت مال کالا مراجعه نمایید.