بیلی روبین |Bilirubin

بیلی روبین |Bilirubin

بیلی‌روبین (Bilirubin) یک ترکیب شیمیایی است که در بدن به عنوان محصول تجزیه هموگلوبین خون تولید می‌شود. بیلی‌روبین یک رنگدانه زرد است که از شکستن سلول‌های قرمز خون قدیمی یا آسیب‌دیده در کبد و طحال به وجود می‌آید. این ماده در بدن نقش مهمی در فرآیند تجزیه و دفع خون دارد. بیلی‌روبین  به‌عنوان یک ماده شیمیایی کاربرد صنعتی یا آزمایشگاهی خاص ندارد، اما اهمیت اصلی‌اش در پزشکی و علوم زیستی است.

اهمیت بیلی روبین |Bilirubin

• مقدار بیلی‌روبین خون معمولاً نشان‌دهنده وضعیت سلامت کبد و عملکرد آن است.

• افزایش بیلی‌روبین در خون باعث زردی (یرقان) پوست و چشم‌ها می‌شود.

• افزایش آن می‌تواند ناشی از بیماری‌هایی مثل کبد چرب، هپاتیت، انسداد مجاری صفراوی، یا تخریب بیش از حد سلول‌های قرمز خون باشد.

خواص فیزیکی بیلی‌روبین (Bilirubin)

• حالت فیزیکی: جامد کریستالی (در شرایط خالص)

• رنگ: زرد تا نارنجی مایل به قرمز (به همین دلیل باعث زردی بدن می‌شود)

• جرم مولکولی: حدود 584.7 گرم بر مول

• فرمول شیمیایی: C33H36N4O6

• حلالیت:

  • نامحلول در آب (تقریباً غیرمحلول)

  • محلول در حلال‌های آلی مانند کلروفرم، متانول، اتانول و DMSO

• نقطه ذوب: حدود 180-185 درجه سانتی‌گراد (تجزیه می‌شود)

• ساختار مولکولی:
  بیلی‌روبین یک مولکول با ساختار آروماتیک و زنجیره‌ای است که شامل دو حلقه پیرولین (pyrrole rings) متصل به هم است.

خواص شیمیایی بیلی‌روبین:

1. ساختار شیمیایی و واکنش‌ها:

   • بیلی‌روبین یک ترکیب پروتوپورفیرینی است و ساختار آن شامل دو حلقه پیرولین به هم متصل شده می‌باشد.

   • در محیط‌های مختلف می‌تواند ایزومرهای مختلف (مثل ایزومر Z و E) داشته باشد.

2. واکنش با اسید و باز:

   • در pH‌های مختلف تغییر شکل می‌دهد و می‌تواند به فرم‌های مختلف یونیزه شود.

   • در محیط‌های قلیایی بهتر محلول می‌شود (به دلیل تشکیل نمک‌های محلول).

3. واکنش‌های اکسیداسیون:

   • بیلی‌روبین تحت شرایط اکسیداتیو به بیلی‌وردین (Biliverdin) تبدیل می‌شود که رنگ سبز دارد.

   • این واکنش توسط آنزیم بیلی‌روبین اکسیداز صورت می‌گیرد.

4. واکنش با پروتئین‌ها:

   • بیلی‌روبین معمولاً به آلبومین خون متصل است و به این شکل در خون حمل می‌شود.

   • اتصال آن به پروتئین‌ها باعث افزایش حلالیت و انتقال در خون می‌شود.

5. پایداری:

   • بیلی‌روبین نسبت به نور حساس است و در معرض نور می‌تواند تجزیه شود (این خاصیت در درمان نوزادان مبتلا به زردی استفاده می‌شود).

کاربردهای بیلی‌روبین

1. در پزشکی و تشخیص بیماری‌ها

• معیار مهم در آزمایش خون:
  اندازه‌گیری سطح بیلی‌روبین در خون برای تشخیص بیماری‌های کبدی، صفراوی و همولیتیک (تخریب گلبول‌های قرمز) استفاده می‌شود.

• تشخیص زردی (یرقان):
  افزایش بیلی‌روبین باعث زردی پوست و چشم‌ها می‌شود که علامت بیماری‌های مختلف است.

• پایش عملکرد کبد:
  سطح بیلی‌روبین یکی از شاخص‌های مهم سلامت کبد است.

• بررسی نوزادان:
  اندازه‌گیری بیلی‌روبین نوزادان برای تشخیص و درمان زردی نوزادی (هیپر بیلی‌روبینمی).

2. در تحقیقات علمی

• مطالعه روند متابولیسم هم و عملکرد کبد.

• بررسی مسیرهای اکسیداسیون و تبدیل بیلی‌روبین به بیلی‌وردین و سایر ترکیبات.

• استفاده در مطالعات بیوشیمی و فیزیولوژی.

3. در درمان نوزادان مبتلا به زردی

• از خاصیت حساسیت بیلی‌روبین به نور استفاده می‌شود:
  نوزادانی که بیلی‌روبین بالایی دارند، با فتوتراپی (نور درمانی) تحت درمان قرار می‌گیرند تا بیلی‌روبین به اشکال محلول‌تر و غیرسمی تبدیل شود و سریع‌تر از بدن دفع شود.

جهت مشاهده موادشیمیایی بیشتر به سایت مال کالا مراجعه نمایید.