اسید فسفریک 1لیتری85% (extrapure)

اسید فسفریک یک اسید معدنی با فرمول شیمیایی H3PO4 است. اسید اورتو فسفریک به اسید فسفریک اشاره دارد که نام IUPAC این ترکیب است. پیشوند اورتو برای تشخیص اسید از اسیدهای فسفریک مرتبط، به نام اسیدهای پلی فسفریک استفاده می شود. اسید فسفریک یک اسید غیر سمی است که وقتی که خالص است، در دمای اتاق و فشار به طور جامد است. پایه کنسانتر اسید فسفریک فسفات دی هیدروژن، H است. اسید فسفریک علاوه بر داشتن یک واکنش شیمیایی، از در مصارف مختلفی از جمله استفاده از مبدل های ضد زنگ، افزودنی های مواد غذایی، دندان ها و اتیکت های ارتوپدی، الکترولیت ها، شار لحیم کاری، عامل پراکنده، لکه های صنعتی، جزئی از محصولات شویندۀ خانگی، کودهای شیمیایی مورداستفاده قرار می گیرد. معمول‌ترین اسید فسفریک تجاری، محلول آبی 85% آن است که مایعی بی‌رنگ، بی‌بو و غیرفرار است. محلول 85% این اسید تقریباً ویسکوز و شربت‌مانند است و چون اسید غلیظی است می‌تواند خورنده باشد، البته وقتی رقیق می‌شود غیرسمی است.

کاربردهای اسید فسفریک

.1. بیشترین کاربرد این محصول درتولید کودهای فسفات مانند مونو آمونیوم فسفات ، دی آمونیوم فسفات ، سوپر فسفات تریپل ، فسفات منیزیم و … می باشد.
2. تولید فسفات های به کار رفته در مواد شوینده مانند تری سدیم فسفات و سدیم تری پلی فسفات.
3. تولید پاک کننده های فسفاته صنعتی.
4. اسید فسفریک خوراکی برای اسیدی کردن مواد خوراکیو نوشیدنی‌ها، به ویژه به عنوان جزء اصلی نوشیدنی‌های غیرالکلی و به طور ویژه نوشابه‌ها به کار می‌رود.
5. فسفریک اسید در دندانپزشکی به عنوان محلول سفیدکننده برای جرم‌گیری دندان‌ها استفاده می‌شود.
6. اسید فسفریک را می توان برای رفع زنگ زدگی با استفاده مستقیم به زنگ آهن، ابزار فولاد یا سطوح دیگر استفاده می شود.
7. به عنوان یک عامل اکسید کننده شیمیایی برای تولیدکربن فعال استفاده می شود.
8. به عنوان الکترولیت در سلول های سوختی استفاده می شود.
9. به عنوان یک کاتالیزور در هیدراتاسیون الکل ها برای تولید الکل، عمدتا اتانول.
10. به عنوان یک الکترولیت در الکتروپلیزر مس برای برداشتن سوراخ و پلاناری کردن مدار .
11. به عنوان یک تنظیم PH در محصولات آرایشی و مراقبت از پوست.
12.  به عنوان یک ماده پراکنده در مواد شوینده و درمان چرم.
13. به عنوان عامل ضد عفونی کننده در صنایع لبنی، غذا و آبجو.

خواص مهم اسید فسفریک

اسید فسفریک خالص دارای دانسیته ۱٫۸۸ g/cm³ است. اسید فسفریک در بازار به صورت محلول آبی۵۰ تا ۸۵ درصد به فروش می­رسد. هر کدام از این نوع اسید فسفریک­ها خواص منحصر به فرد خود را دارند. به عنوان مثال اسید فسفریک ۸۵ درصد دارای نقطه ذوب ^oC21 و چگالی ۱٫۶۸ g/cm³ می­باشد و مقدار P₂O₅ در آن در حدود ۶۲درصد است، در حالیکه اسید فسفریک ۸۰ درصد، نقطه ذوب ^oC5، چگالی ۱٫۶۳ g/cm³ و درصد P₂O₅ در آن ۵۸درصد است.

خواص شیمیایی

این اسید سه اتم هیدروژن اسیدی و قابل جایگزینی دارد و به همین دلیل نسبت به دیگر اسیدهای معدنی متفاوت عمل می‌کند. این اسید توانایی واکنش با بازها برای تشکیل سه کلاس از نمک‌ها را با جایگزین کردن یک، دو و یا هر سه اتم هیدروژن را دارا است. یکی از توانایی‌های کمیاب این اسید این است که در درجه حرارت‌های بالا، مولکول‌های اسید فسفریک قادر به واکنش با یکدیگر و ترکیب شدن( با از دست دادن مولکول آب) برای تشکیل زنجیره‌های پلیمری کوتاه و حتی طولانی مانند پلی فسفریک اسید و متافسفریک اسید هستند.

2 H₃PO₄ → H₄P₂O₇ (- H₂O)

توجه داشته باشید که این اسید در برخورد با الکل‌ها، آلدهید‌ها، سیانید‌ها، کتون‌ها، فنول‌ها، استرها، سولفیدها تجزیه شده و بخاری سمی تولید می‌کند.

خواص فیزیکی

فسفریک اسید خالص کریستال‌های جامد سفید رنگی با درجه ذوب 42.35 درجه سانتی‌گراد است. این اسید در 158 درجه سانتی‌گراد جوشیده و اجزایش از هم جدا می‌شوند. وقتی که اسید فسفریک کمتر تغلیظ شده باشد بی رنگ، بدون بو  و به صورت مایع چسبناکی با چگالی 1.685 گرم بر میلی لیتر(دمای اتاق) است. البته این دانسیته در هنگام جامد بودن برابر با مقدار 2.03 گرم بر میلی‌لیتر می باشد. این اسید غیر‌سمی بوده و مشتعل نمی‌شود. بیشترین غلظت رایج اسید فسفریک در آب 85 درصد و کمترین آن برای فروش 50 درصد می‌باشد.تولید کننده اسید فسفریک ایرانی 54 درصد و وارد کننده اسید فسفریک 85 درصد چینی این اسید بهتر است در دمای کمتر از 30 درجه سانتی‌گراد نگهداری شود. در دماهای پایین‌تر از 20 درجه، این اسید به صورت مایع بسیار سرد درآمده و در بسیاری از موارد منجمد نخواهد شد.

منابع :

• https://blog.chemibazar.com/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D9%81%D8%B3%D9%81%D8%B1%DB%8C%DA%A9/

• http://patron.group/%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B1-%D8%A7%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D9%81%D8%B3%D9%81%D8%B1%DB%8C%DA%A9-%D9%88/

• http://tinachem.com/tags/%D9%87%D9%85%D9%87-%DA%86%DB%8C%D8%B2-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D9%81%D8%B3%D9%81%D8%B1%DB%8C%DA%A9